یکی از مهم‌ترین عناصر در معماری ساختمان‌ها، نورپردازی صحیح است که از جمله تاثیرگذارترین عامل در معماری به کار گرفته می‌شود. اگر نگاهی به انواع معماری‌ها همانند معماری معاصر، معماری مدرن، معماری ایرانی و دیگر سبک‌ها داشته باشید، متوجه خواهید شد که عنصر نور، به عنوان یکی از عوامل و ویژگی‌های اصلی در کنار بنا قرار دارد.
در واقع معماران با شناخت اثرات و ویژگی‌های نور، توانسته‌اند استفاده بی‌نظیری از آن‌ها داشته باشند و آن را به عنوان عامل پویایی و کیفیت معماری خود می‌دانند. از آنجایی که در تاریکی، زیبایی مفهوم چندانی ندارد و همه زیبایی‌ها با پرتو نور نمایان می‌شود، هم اکنون نور وظیفه بزرگی در گشودن پنجره‌های خیال بشر دارد.
با تجسم هنر و معماری اسلامی، می‌توانید به اهمیت نورپردازی از دیرباز تاکنون پی ببرید. در این مقاله قصد داریم به بررسی تاثیر نور در معماری بپردازیم. تا پایان مطلب همراه ما باشید.
نورپردازی طبیعی
استفاده از نور در فضاهای داخلی نقش مؤثری در زنده کردن آن دارد و آرامش بصری وصف‌ناپذیری را ایجاد و منتقل می‌کند. میزان استفاده از نور مصنوعی و یا طبیعی به نوع کاربری فضای مورد نظر نیز بستگی دارد. همه ما می‌دانیم که نور خورشید برای ایجاد نورپردازی و روشنایی طبیعی ساختمان‌ها لازم و ضروری است. بنابراین هر ساختمان با توجه به شرایط اقلیمی و نوع آن، باید به گونه‌ای ساخته شود که نور کافی دریافت کند. برای مثال در فصل زمستان که حداکثر نور خورشید مورد نیاز است، ساختمان باید به نحوی ساخته شده باشد که بیشترین نور و زمانی که در فصول گرم سال قرار داریم، کمترین تابش را دریافت نماید.
بنابراین شیوه نورپردازی بناها با توجه به موقعیت جغرافیایی آن‌ها و اقلیم‌های مختلف، باهم متفاوت است. با بهره‌گیری از نور طبیعی، می‌توانید با ایجاد سایه، بر برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌ها تأکید داشته و جلوه ویژه‌ای به نمای ساختمان بدهید.
نورپردازی مصنوعی
همانطور که گفتیم نور، کیفیت بصری را دوچندان کرده و به فضای طراحی شده قدرت بیان می‌بخشد. نورپردازی‌های مصنوعی، باعث خلق یک اثر هنری شده و یک معماری ایده‌آل را پدید می‌آورد. یک معمار حرفه‌ای می‌بایست برای نمایان کردن ساخته خود، خلاقیت زیادی در بخش نورپردازی داشته باشد، زیرا به کارگیری نور یکنواخت در یک فضا، باعث خنثی شدن آن می‌شود.
ایجاد سایه‌های روشن و تیره، در جذاب‌تر نشان دادن فضا نقش مؤثری دارد. این نورپردازی، می‌تواند به وسیله لامپ‌های متنوع با رنگ‌های متفاوت، رنگ دیوارها و طراحی ویژه فضا تأمین شود. نورپردازی مصنوعی که امروزه درساختمان‌های زیادی انجام می‌شود، جلوه‌ای بسیار زیبا و ویژه در شب، برای ساختمان فراهم می‌کند.
در این میان، توجه به هماهنگی بین لامپ‌های به کار گرفته شده و همچنین اشکال موجود در فضا بسیار مهم است. در فضای داخلی، اگر نورپردازی به طور اصولی انجام شود، به اشیاء و المان‌های موجود در آن، الهام بخشیده و آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از آنجایی که در نورپردازی مصنوعی، نور به میزان دلخواه شما قابل تنظیم است، می‌توانید با بازی نورها، فضای مورد نظر خود را کوچک‌تر، بزرگتر، کم اهمیت‌تر و یا چشمگیرتر نشان دهید.
تاثیر نور در نمای خارجی ساختمان
با یک نورپردازی حرفه‌ای، می‌توانید ساختمان را آن‌گونه که می‌خواهید نشان دهید. برای مثال به منظور کشیده‌تر نشان‌دادن ساختمان، می‌توان با ایجاد نور در برآمدگی‌های بلند و باریک، سایه‌های طویل و عمود پدید آورد. این کار سبب می‌شود تا نمای شما کشید‌تر جلوه کند. همچنین اگر قصد دارید نماهای مهم و شاخصی مانند ورودی ساختمان را به خوبی نمایش دهید، می‌توانید با ایجاد تمرکز نور در ورودی و یا با خلق حفره‌هایی نسبتا عمیق بر روی حجم، قسمت‌های مورد نظر را سایه‌دار کنید. راه دیگری وجود دارد که به جهت ترکیب نور و سایه به کار گرفته می‌شود، آن هم پوشاندن سطح نما به کمک عناصر همسان و برجسته می‌باشد.
از دیگر روش‌هایی که می‌توانید در معماری ساختمان‌ها جلوه‌ای خاص پدید آورید، استفاده از مصالح مختلف در کنار یکدیگر با خاصیت انعکاسی متفاوت می‌باشد که سبب می‌شود زیبایی نما ساختمان دوچندان شود و تاثیر نور در معماری را درک کرد. همچنین اگر نگاهی به بازارهای ایرانی بیندازید، متوجه خواهید شد که اهمیت نور در این فضاها بسیار بوده و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که نور از طریق نورگیرهای بزرگ در سقف، به داخل بازار می‌تابد.
تاثیر نور در محیط داخلی ساختمان
در تغییر ماهیت محیط داخلی بنا، نور از جمله عناصری است که تاثیر فوق‌العاده‌ای دارد. در معماری اسلامی، نور به ایجاد نظم و هارمونی در محیط کمک کرده و مخاطب را به سکوت، صلح و آرامش دعوت می‌کند. همچنین مکان‌هایی همانند مسجدهای اسلامی که مزین شده با عنصر نور هستند، می‌توانند به خوبی حس معنوی را به انسان منتقل نمایند.
در سال‌های اخیر، ایده بهبود کیفیت طراحی نورپردازی در فضاهای داخلی ساختمان اهمیت بسیاری یافته است. برای مثال در طراحی داخلی مکان‌هایی چون هتل‌ها و رستوران‌ها، از نور برای جداسازی فضاها و ایجاد تاکید بصری در قسمت‌های ویژه استفاده می‌کنند و یا در کافی‌شاپ‌ها معمولا با کاهش نور و استفاده از نورهای ملایم‌تر، سعی در خصوصی‌سازی فضا و ایجاد فضایی رمانتیک دارند. همچنین در فضاهای داخلی خانه‌ها استفاده از نورهای مخفی بسیار کاربرد دارد، زیرا این امر نه تنها فضای خانه را زیبا می‌کند بلکه می‌تواند تا حدودی در مصرف برق نیز صرفه‌جویی کند.
نتیجه‌گیری
در این مقاله، به طور کامل به بررسی تاثیر نور در معماری پرداختیم. همان طور که خواندید، نور نقشی مرکزی و اصلی در طراحی محیط داشته و به محیط معنا می‌بخشد. از گذشته تا به امروز، معماران نه تنها با به کارگیری نور در معماری، قدسی بودن آن را نشان داده‌اند، بلکه نور را عنصری مهم برای روح بخشیدن به آثار خود دانسته و به کمک آن به فضاهای مختلف معنا بخشیده‌اند. اکنون امیدواریم به واسطه این مطلب، توانسته باشیم اطلاعات مفیدی را در ارتباط با نور و نورپردازی معماری به شما مخاطبان گرامی، منتقل کرده باشیم. از همراهی شما سپاسگزاریم. لذا برای کسب اطلاع و خرید محصولات با کیفیت از وب سایت تجهیزات نورپردازی رایان نور، می‌توانید با کارشناسان ما در این فروشگاه و یا از طریق پیج اینستاگرام تماس حاصل فرمایید.